مکتب تکنوکراسی

آیا مکتب تکنوکراسی می‌تواند موجب توسعه اقتصادی و شهر هوشمند شود؟

ابتدا واژه تکنوکراسی را ارزیابی می‌کنیم. فن‌سالاری یا تکنوکراسی به انگلیسی: (Technocracy) در اصطلاح به حکومت تکنیک اطلاق شده‌است که در آن نظام سیاسی، اقتصادی و اجتماعی باید به وسیله صاحبان فن و تکنیک اداره شود. به عبارت دیگر  مهندسان، دانشمندان و تکنوکرات‌ها باید فعالیت‌های اقتصادی و سیاسی را رهبری کنند.

از دیدگاه شهر هوشمند، ایجاد سیاست‌گذاری و مشارکت فعال نیاز به درک عمیق و اعتقاد کاربران نسبت به کارآیی خدمات دارد. در حالی که تکنوکرات‌ها/فنی سالارها و کارشناسان، مدل‌های استراتژیک گسترده‌ای را برای انتشار ارزش به وجود آورده‌اند، کاربران نهایی کسانی هستند که ارزش این خدمات را در زندگی خود تفسیر و احساس می‌کنند ]۱[

آغاز مکتب تکنوکراسی

مکتب تکنوکراسی، در سال ۱۹۳۲ در آمریکا به وجود آمد که مرکز آن دانشگاه کلمبیا بود. در واقع سرانجام این مکتب تکنوکراسی، موجب رکود اقتصادی گردید زیرا مهندسان و فن سالاران قادر به مهار آن نبودند و بعد از آن حکومت فنی‌سالاری، هواداران خود را از دست داد و به این باور رسیدند مهندسان، متخصصان و تکنوکرات‌ها هر اندازه که مسلط به فناوری باشند نمی‌توانند چرخ‌های حکومتی را به درستی هدایت کنند، علی الخصوص در عصر فناوری، می‌تواند عارضه‌های منفی را در بر داشته باشد زیرا با پیشرفت دانش و فن، عقاید سیاسی اشخاص تحت‌الشعاع علم و تخصص آنها قرار می‌گیرد و حزب یا احزابی که با به دست آوردن اکثریت در پارلمان، حکومت را به دست می‌گیرند و در کار حکومت و اموری که به تخصص نیاز دارد از افراد غیر حزبی و حتی اعضای متخصص حزب مخالف استفاده می‌کنند. تاکید تکنوکراسی صرفاً بر اهمیت دانش تخصصی در تعیین صلاحیت افراد است ]۲[

 

رابطه تکنوکراسی و شهر هوشمند

متغیرهایی اعم از سِمت، سن و جنس، میزان و سطح تحصیلات، مدت اقامت، مشارکت شهروندان در امور شهری، تناسب سمت و زمینه تحصیلی مدیران و کارشناسان، میزان آشنایی با روش‌ها و رویکردهای جدید برنامه‌ریزی، زمینه‌های تحصیلی از جمله علوم انسانی و فنی مهندسی، ابعاد و مقیاس طرح های شهری، رویکردهای مختلف به حاشیه نشینی، میزان و نحوه تعامل مدیران شهری و شهروندان از عوامل مهمی بر رابطه بین تکنوکراسی و شهر هوشمند و نتایج مثبت و منفی آن است.

 

ترجمه و گردآوری: هانیه عظیم زادگان

References

[۱] Lytras, D. M.  & Visvizi, A. (2018). Who Uses Smart City Services and What to Make of It: Toward Interdisciplinary Smart Cities Research.

 [۲] https://en.wikipedia.org/wiki/Technocracy